شرح حال
در بيماری های اشتها دو حالت وجود دارد يا اشتها كم می‌باشد يا اشتها كامل باطل گشته و اشتهايی نيست، که به اسباب آن می پردازیم :
کل بیماری های اشتها از چهار حالت خارج نیست :
1- كم اشتهایی يا بی‌اشتهايی ( نقصان و بطلان شهوت طعام ) .
2- اشتها به اشياء نامطبوع ( فساد شهوت كه مسمی بر وهم است ) .
3- سير نشدن از غذا، هر چه بخورد سير نشود ( جوع الكلب يا شهوت سگانه ) .
4- گرسنگی همه اعضاء بدن در صورتی كه معده طلب غذا نمی‌كند ( جوع البقر ) .
|
كم اشتهایی يا بي‌اشتهايي ( در نقصان و بطلان شهوت طعام
|
|
عــلائــم
|
|
سوء مزاج گرم (مادي يا غيرمادي)
|
سردي ساده ولي مفرد در كل معده
|
تجمع خلط مراري يا مالح (شور) در معده
|
تجمع بلغم لزج با مقدار زياد در معده
|
تجمع خلط غض در معده
|
- وجود آروغ دودناك تشنگي بسيار
- آزار ديدن طبيعت از مصرف غذاي گرم
- راغب بودن طبيعت به مصرف نوشيدنیهاي خنك و سرد
- علائم مذكور سردي در معده
|
|
- قي
- طـلب آب ســرد كردن زيــاد
- بر حسب خلط نزديك بودن مزه دهان به خلط غالب مثل تلخي يا شوري .
- عدم تشنگي
- راغب بودن به مصرف غذاهاي گرم
- دل به هم خوردگي
- بوي بد دهان
- دفع مدفوع بد بو
|
|
|
|
درمـــــان
|
|
سوء مزاج گرم (مادي يا غيرمادي)
|
سردي ساده ولي مفرد در كل معده
|
تجمع خلط مراري يا مالح (شور) در معده
|
تجمع بلغم لزج با مقدار زياد در معده
|
تجمع خلط غض در معده
|
- تعديل مزاج
- مصرف سردي بخش هاي قابضه
- گرم كردن با روغن يا بادكش
- مصرف سير و پونه بسيار مفيد
- تنقيه معده از خلط به قي يا استفراغ
|
|
|
- جهت پختگی ماده و لطيف كردن خلط ( جوشانده خردل + بيخ كبر+ انیسون+ شاهي با عسل) بعد از نُضج پاکسازی با ( شويد+ تخم ترب+ شيرين بيان جوشانده ) همراه آن كمي نمك و سكنجبين عسلي تا قي شود. در صورت ممكن نبودن قي ، مسهل داده تا شكم كار كند تا خلط دفع شود و بعد تقويت معده .
- تنقيه به قي يا اسهال
- بعد تقويت معده با جوارش عود يا ...
|
|
|
كم اشتهایی يا بي‌اشتهايي ( در نقصان و بطلان شهوت طعام)
|
|
عــلائــم
|
|
جمـع شدگـي اخـلاط بلغمي در بدن
|
پوست بدن درشت شده و انسداد مسام بوجود آيد
|
ضعف جگر يا انسداد در جــگر يا مـاسـاريقا (مزانتريك)
|
گرسنگي در مجراي طحال به معده با باعث نريختن سودا به فم معده مي‌شود
|
باطل شدن حِس فم معده
|
- هضم و جذب نکردن بلغم توسط بدن
- درشتي و سختي پوست بدن ، احساس گرسنگي كمتر شود.
- روز به روز لاغرتر شدن بدن ، اسهال‌هاي مختلف
- بزرگي طحال به علت تجمع سودآوري ، ايجاد با مصرف چيزهاي ترش
- عدم درك حس تيزي غذاهاي تيز، حس اشتها با مصرف غذاهاي ترش و خشك
|
|
|
|
|
|
درمـــــان
|
|
جمـع شدگـي اخـلاط بلغمي در بدن
|
پوست بدن درشت شده و انسداد مسام بوجود آيد
|
ضعف جگر يا انسداد در جــگر يا مـاسـاريقا (مزانتريك)
|
گرسنگي در مجراي طحال به معده با باعث نريختن سودا به فم معده مي‌شود
|
باطل شدن حِس فم معده
|
- كم كردن غذاي مصرفي
- ورزش و تحرك بيشتر
- ولــي نافــع‌ترين تدبير ، استحمام و مالش بدن
|
- حمام كردن
- ورزش شديد ماساژ و بادكش گرم همراه با روغن‌هاي گرم مثل سياهدانه يا اسفند و ...
- رفع ضعف جگر
- بازكردن گرفتگي هـاي كبـد مثـل: سياهـدانه يا دوسـين
- سـركـه انـگبيـن
- سكنجبين عنصلي ، دم كرده افستين و گل سرخ ، مصرف روغن ، سياهدانه با آب سيب و
- مصرف بازكننده گرفتگي مثل سكنجبين
- زنيان ، تخم كرفس و رازيانه ، در صورت نداشته منع قي استفاده از : سكنجبين عسلي همراه با دم كرده تخم ترب ، شبت و جيرجير و بوره یا نمك
- تقويت مغز
- ايارجات
- بعد تقويت عصب و معده
- مصرف اشتهاآور:
|
|
|
سكنجبين به ، شربت ليمو، سركه عنصل ، كشمش، پياز، سير، گلابي، ماهي دودي و شربت پونه
|
|
سير نشدن از غذا ، هر چه بخورد سير نشود ( جوع الكلب يا شهوت سگانه)
|
|
عــلائــم
|
|
سـوء مـزاج سرد مكثف غيرمفرط كه در فم معده افتد
|
سودا از طهال بر فم معده بريزد و فم معده را بگزد
|
سوء مزاج گرم در معده و كل اندام
|
خلط بلغمي از مغز به فم معده ريزد
|
كِرم در معده و روده باشد
|
- زيادي نفخ
- كمي تشنگي
- كمي تشنگي
- آرغ ترش
- سوزش در فم معده
- و تا چيزي ميل نكند سوزش نيوفتد .
- اكثرا در كل بدن باعث اشتهاي زياد مي‌شود ولی سوء مزاج گرم در فم معده باعث كاهش اشـتها مـي گـردد .
- آرغ ترش
- علائم نزله
- مدفوع زياد همراه با رطوبت
- تشنگي كمتر
- بدن طلب غذا می کند درصورتی که غذا به بدن نمی رسد و تغذیه کرم می شود .
|
|
|
|
|
|
درمـــــان
|
|
سـوء مـزاج سرد مكثف غيرمفرط كه در فم معده افتد
|
سودا از طهال بر فم معده بريزد و فم معده را بگزد
|
سوء مزاج گرم در معده و كل اندام
|
خلط بلغمي از مغز به فم معده ريزد
|
كِرم در معده و روده باشد
|
- گرم كردن فم معده
- بادكش گرم روي فم معده
- جويدن مصطكي
- انيسون ، زيره و زنيان
- اگر بلغم نيز باشد دفع به ايارج فقيرا شود .
- دفـع سـودا به مطبـوخ افتيمون
- در صورت موافق بودن مزاج فصد با سليق يا اسليم از دست چپ
- بادكش روي موضع طحال
- مصـرف نوشيدنـي‌هاي ترش مثل به ترش ، غوره ، انار ، سماق
- ماليدن روغن مورد بر كل بدن .
- نخست منع نزله كنند
- بعد ماده را با ايارج فقيرا يا حب صبر دفع كنند
- براي تغذيه از مرغ فربه و شورباي مرغ كه چرب باشد همراه با دارچين ، آويـشن ، زيـره و فلفل مصرف كنند .
- بايد دفع كرم شود .
|
|
|
|
|
|
گرسنگي همه اعضاء بدن در صورتي كه معده طلب غذا نمي‌كند ( جوع البقر)
|
|
عــلائــم
|
|
سوء مزاج سرد مفرط در تمام اعضاء فم معده
|
تجمع بلغم غليظ لزج بر فم معده
|
نفوذ خلط رقيق بلغمي يا صفراوي بر فم معده
|
- لاغري بدن
- ضعف و سقوط توان بدني
- هر روز بدتر مي‌شود
- چون فم معده لمس شود سردتر از جميع بدن است .
- غش کردن به نحوی که در سوء مزاج سرد ذکر شد .
- علامت همان علائم در سوء مزاج بلغمي يا صفراوي می باشد .
|
|
|
|
درمـــــان
|
|
|
|
|
- در حالت غش كردن آب سرد بر روي صورت بزنند .
- مصرف مقوي‌هاي قلب مثل ضماد مصطکی ، سنبل، گل سرخ و عود بر روی معده
- مصرف نان و سيب
- عرق گل گاوزبان و بيد مشك همراه با كمي گلاب و نان ميل كنند .
- دفع خلط از فم معده همان گونه که ذکر شد .
- تنقيه معده كنند به داروهايي كه گفته شده و بعد معده را تقويت كنند ، در بلغمي‌ها گرم كردن يا بادكش كردن مناسب مي‌باشد .
|
|
|
گردآورنده : دکتر احمدعلی آقارفیعی
با ما در تماس باشید